W związku z rozpoczynającym się wiosennym redykiem owiec na terenach Polski południowej oraz zagrożeniem zawleczenia pryszczycy z terytorium Słowacji, gdzie w 2025 roku wystąpiły ogniska choroby, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Kościanie apeluje o:
- powstrzymanie się od wykonywania czynności związanych z obsługą zwierząt przez osoby, które w ciągu ostatnich 48 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie tych zwierząt albo miały kontakt ze zwierzętami wolno żyjącymi,
- powstrzymanie się od wykorzystywania do obsługi stada wspólnych narzędzi oraz sprzętu używanych do obsługi zwierząt również w innych gospodarstwach utrzymujących zwierzęta parzystokopytne,
- powstrzymanie się od wypasu stad łączonych, pochodzących z różnych gospodarstw zlokalizowanych w różnych państwach,
- w przypadku prowadzenia wypasu stad pochodzących z różnych gospodarstw zlokalizowanych na terenie Polski – każdorazowe zgłaszanie takiego wypasu do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wskazując liczebność zwierząt w każdym ze stad oraz każdej zmiany lokalizacji wypasu,
- bieżące oczyszczanie i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanych do obsługi zwierząt,
- uniemożliwienie osobom postronnym wchodzenia na tereny, na których prowadzony jest wypas owiec,
- zabezpieczenie pastwisk w sposób minimalizujący możliwość przedostania się zwierząt dzikich,
- dokonywanie codziennego przeglądu stanu zdrowia zwierząt, szczególnie pod kątem występowania objawów nasuwających podejrzenie wystąpienia pryszczycy.
U owiec objawem, który powinien nasuwać podejrzenie pryszczycy, jest nagłe wystąpienie kulawizn u znacznego odsetka zwierząt oraz wysoki wskaźnik jagniąt padłych.
Z innych możliwych objawów obserwuje się:
- pęcherzyki i pęcherze występujące na błonie śluzowej w jamie gębowej, na wargach, języku, w okolicy otworów nosowych oraz na wymieniu, strzykach, w szparze międzyracicowej i na koronkach racic; po ich pęknięciu – nadżerki,
- temperaturę ciała podwyższoną o 1,5–2,5°C,
- apatię,
- obfite ślinienie, otwieranie jamy ustnej z charakterystycznym mlaskaniem, utrudnione przeżuwanie i utrata łaknienia,
- spadek mleczności aż do całkowitego zaniku,
- kulawizny jednocześnie na wiele kończyn, sztywny chód.
Pryszczyca (FMD) jest wysoce zakaźną i zaraźliwą wirusową chorobą zwierząt parzystokopytnych – domowych oraz dzikich. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy. Wirus wydalany jest przez zakażone zwierzę na ok. 4 dni przed wystąpieniem u niego objawów chorobowych. Zakażone i chore na pryszczycę zwierzęta wydalają wirus z wydychanym powietrzem, wydzielinami oraz wydalinami. Największa koncentracja wirusa znajduje się w płynie surowiczym i nabłonku pojawiających się pęcherzy.
Źródłami zakażenia mogą być:
- zwierzęta chore,
- ślina, kał, mocz,
- nasienie i zarodki,
- pasza, woda, żłoby, podłogi, pastwiska, skóra, wełna, ręce i odzież obsługi, środki transportu,
- mleko i jego przetwory,
- mięso i jego przetwory,
- odpadki kuchenne.
Ze względu na ryzyko przeniesienia choroby do Polski, narażenie kraju na bardzo duże straty w przypadku wybuchu pryszczycy oraz konieczność uśmiercenia zwierząt z gatunków wrażliwych (bydło, owce, kozy, świnie) ze stad, które były narażone na kontakt z wirusem, proszę o potraktowanie sprawy jako bardzo ważnej.
